Bezpłatne szkolenia dla JST – jak sięgnąć po nowe fundusze

Choć samorządowcy od dawna korzystają z funduszy unijnych wciąż potrzeby w zakresie finansowania są duże. Nic więc dziwnego, że równie duże jest zapotrzebowanie na wiedzę, która ułatwiłaby pozyskiwanie funduszy i poprawiła jakość przyszłych projektów.

Naprzeciw tym potrzebom wyszedł projekt partnerski „Jak skutecznie pozyskiwać środki unijne z perspektywy 2014 - 2020 – oferta dla JST”, którego celem było zaprezentowanie możliwości jakie stwarza przedstawicielom jednostek samorządu terytorialnego oferta funduszy europejskich w perspektywie 2014-2020,  zaprezentowanie najważniejszych zasad i warunków związanych z realizacją projektów w ramach nowej perspektywy, a także przeprowadzenie aktywnych warsztatów z pisania projektu infrastrukturalnego i tzw. „miękkiego”.

Szkolenia objęły przedstawicieli samorządów z terenu 8 województw: dolnośląskiego, śląskiego, opolskiego, małopolskiego, podkarpackiego, łódzkiego, lubelskiego oraz świętokrzyskiego. Wzięło w nich udział ponad 320 przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, którzy w okresie od 31 sierpnia do 23 września 2015 mieli okazję uczestniczenia w konferencjach i warsztatach samorządowych.

Co będzie można?

Nowa perspektywa budżetowa oznacza również nowe zasady i nowe priorytety. Na co można pozyskać środki?

– Generalnie na wszystko, co jest wpisane w programy operacyjne w nowej perspektywie. Przede wszystkim regionalne programy operacyjne województw, innowacyjną gospodarkę, która teraz nazywa się inteligentny rozwój, są też środki na infrastrukturę i środowisko. To są trzy podstawowe motory rozwoju Polski do 2020 roku – mówi Marcin Pluta - wiceprezes Związku Miast Polskich, burmistrz miasta Brzeziny. - W praktyce oznacza to, że będą dostępne środki zarówno na wodociągi i kanalizację, jak i na nowe targowiska. Można również współfinansować z nich infrastrukturę sportową, rekreacyjną i kulturalną czy wreszcie renowację zabytków. Nie zabraknie również pieniędzy na „miękkie” projekty. Na przykład takie, które mają zapobiegać wykluczeniu społecznemu, przywróceniu jak największej liczby osób na rynek pracy.

Kompleksowa wiedza

Dobre przygotowanie to zarówno przemyślany plan i koncepcja, jaka przy pomocy dofinansowania ma być zrealizowana, jak i dobrze skonstruowany i napisany wniosek. Dlatego szkolenia obejmują wszystkie etapy, jakie musi przejść jednostka samorządu terytorialnego, jeśli chce uzyskać wsparcie. - Generalnie pomysł polega na tym, żeby już teraz przygotowywać naszych członków, czyli miasta wchodzące w skład Związku Miast Polskich i tworzące tę organizację oraz innych samorządowców – przedstawia założenia Marcin Pluta.

Aby to przygotowanie było wszechstronne, konferencja składała się z części teoretycznej i warsztatów. Pierwszego dnia uczestnicy mieli możliwość zapoznać się zarówno z ogólną informacją o funduszach, jak i prezentacją najważniejszych działań, z których będą mogły korzystać jednostki samorządu terytorialnego w poszczególnych programach. Inną ważną kwestią poruszoną w tej części, były zmiany, jakie zostały wprowadzone w stosunku do poprzedniego budżetu.

- Przede wszystkim informujemy, gdzie są środki dostępne dla samorządów. W jakich programach i na jakich zasadach można z nich korzystać. Zwracamy szczególną uwagę i uczulamy, jakie trzeba spełniać wymagania, by te pieniądze pozyskać – podkreśla Katarzyna Boczek – trener Funduszu Współpracy.

Znaczenie tej części szkolenia podkreślali również sami uczestnicy, którzy będą z tej wiedzy korzystać w swojej pracy. - Szkolenie było bardzo przydatne. Informacje, ogólne założenia, możliwości aplikowania w nowej perspektywie mają bardzo praktyczne znaczenie i co ważne przekazane były w przystępny sposób – ocenia część teoretyczną Ilona Tonn, zastępca dyrektora wydziału organizacyjnego Urzędu Miasta w Bełchatowie.

A zmian jest sporo i choć większość z nich ułatwi życie aplikującym, to jednak trzeba mieć ich świadomość.

- W nowej perspektywie wiele się zmieni. Jest dużo uproszczeń i ułatwień – wyjaśnia Katarzyna Boczek.- Kiedyś każdy program miał swoje, odrębne zasady, teraz są one ujednolicone. Ułatwienia mają też skrócić drogę pozyskania tych środków. W wielu miejscach zaświadczenia zastąpią oświadczenia. Z każdym programem trzeba się zapoznać od nowa, bo zmian będzie więcej. Zmieniły się również zasady finansowania. Będzie można dostawać zaliczki, będzie można dostawać premię, czyli bezzwrotną pomoc, szczególnie w tych działaniach, które będą się przyczyniały do tworzenia nowych miejsc pracy. Są bardzo duże środki na wdrażanie nowych technologii – dodaje trenerka.

Praktyka to podstawa

Drugi dzień przeznaczony był na przekazanie umiejętności praktycznych. Nawet doświadczeni w aplikowaniu o środki unijne samorządowcy przyznają, że praktyczne napisanie wniosku jest zadaniem trudnym. W trakcie warsztatów uczestnicy mieli między innymi możliwość spotkania się z osobami, które na co dzień pracują w instytucjach przyjmujących wnioski.

- Dobrze, że zajęcia prowadziły osoby, które miały szczegółową wiedzę, podpowiadały nam jakie zapisy we wnioskach umieszczać, żeby uzyskać lepszą ocenę – mówi Agnieszka Ozdoba, pracownik wydziału wspierania ekonomii społecznej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi.

Potwierdza to Ilona Tonn. - W trakcie twardych, infrastrukturalnych warsztatów w sposób przystępny przekazano nam informacje, w jaki sposób logicznie układać wniosek, jakie elementy są niezbędne do analizy w wymaganiach ogólnych, jakie parametry są tak naprawdę istotne - dodaje przedstawicielka Urzędu Miasta w Bełchatowie. Znaczenie umiejętności praktycznych podkreśla również Marcin Pluta

- Bardzo ważne jest przygotowanie do nowego nastawienia Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju i wszystkich innych instytucji wdrażających i pośredniczących. Oczekują one teraz większej specjalizacji i efektywności. Wyżej będą punktowane partnerstwa społeczne.

Gminy mają bowiem obowiązek opracowywania programów współpracy z instytucjami pozarządowymi, zlecania i powierzania zadań publicznych oraz podejmowania wspólnych, partnerskich inicjatyw. Projekty partnerskie to bardzo duże i ważne wyzwanie.

Wszyscy, zarówno trenerzy jak i uczestnicy, podkreślają, że pomysł ze szkoleniami był trafiony.

- Nowa perspektywa finansowania przed nami, każda wiedza może się przydać i na pewno ją wykorzystamy, zarówno jeśli chodzi o informacje z warsztatów miękkich, jak i infrastrukturalnych - podsumowuje swój udział w konferencji Ilona Tonn.

Zwłaszcza, że prawdopodobnie będzie to ostatnia szansa na pozyskanie tak dużych pieniędzy z Unii Europejskiej. Dlatego tak istotne jest dobre przygotowanie samorządów, do występowania po środki unijne.

artykuł autorstwa Zbigniewa Adamów-Bielkowicza